İslam Tarihi

Büyük Taberî târihini Muhammed bin Cerîr "rahime-hullahü teâlâ" yazmışdır. Bunun tercemesinde, üçüncü cildinin birinci sahîfesinde şöyle başlıyor:

Resûlullah hasta olalıdan beri, Ebû Bekr-i Sıddîk evine gitme­di. Mescid-i se'âdetde kalır, her sâat Resûlullahın hizmetinde bu­lunurdu. Resûlullah, Hicretin onbirinci senesi, Rebi'ulevvelin onikinci pazartesi günü rûh-i şerifini, teslîm etdi. Mubârek başı, hazret-i Âişenin "radıyallahü anhâ" göğsü üzerinde idi. Hazret-i Alî "radıyallahü anh" ağlıyarak dışarı çıkdı. Hazret-i Ebû Bekr içeri girip, Âişeyi ağlar ve elini yüzüne vurur gördü. Resûl "aleyhisselâm" yatmış, ridâsını yüzüne örtmüşler. Ridâyı açdı, vefât etmiş ol­duğunu gördü. Ridâyı örtüp, mescide girdi. Hutbe okudu ve (Ey Eshâb! Resûlullah vefât etdi. Allahü teâlâ, ona ölümü ikrâm eyle­di. Muhammed aleyhisselâma tapan varsa, bilsin ki, öldü. Allahü teâlâya tapanlar, bilsinler ki, Allahü teâlâ hiç ölmez) dedi. Sonra, Âl-i İmrân sûresi yüzkırkdördüncü âyetini okudu. Bu âyet-i kerî­mede meâlen, (Muhammed "aleyhisselâm" resuldür. Ondan önce de Resuller gelmişdir. O da ölecekdir. Vefât ederse veyâ öldürülürse, dîninizden döner misiniz? Dîninden çıkan olursa Allahü teâlâya zarar vermez. Kendine zarar verir. Dîninden dönmiyenlere, Allahü teâlâ sevâblar verir) buyuruldu.

Mugîre-tebni Şu'be gelip, Ensârın bir araya toplandığını, Sa'd bin Ubâdeyi halîfe yapdıklarını söyledi. Hazret-i Ebû Bekr, haz­ret-i Ömerin elini tutup dışarı çıkdılar. Yolda, Ebû Ubeyde bin Cerrâh hazretlerine rastladılar. [Ebû Ubeyde "radıyallahü anh" Aşere-i mübeşşereden, ya'nî Cennete gidecekleri müjdelenmiş o­lan on kişiden biridir. Her gazâda bulundu. Çok cesûr idi. Şâma giren ordunun başkumandanı idi. (Kısas-ı Enbiyâ) da anlatıldığı üzere Resûl "aleyhisselâm" kendisine (Ümmetimin emîni budur) buyurmuşdu. Onsekiz senesinde ellisekiz [58] yaşında vefât etdi. Vefâtında, cinnîlerin ağlayıp mâtem tutdukları duyuldu. Resûlullahın Cennet ile müjdelediği ve ümmetimin emîni dediği, ömrünü Resûlullahın önünde, din düşmanlarına saldırmakla geçiren böyle mubârek bir zâta, sıkılmadan, çala kalem (Eshâb-ı dalâletden) di­yen bu yehûdî kitâbının, müslimânlığı parçalamak için yazıldığı, güneş gibi meydândadır.] Ebû Ubeyde hazretleri de, Ensâr, Benî Sâ'idenin evine toplanmış, Sa'd bin Ubâdeyi halîfe yapıyorlar de­di. Üçü oraya gitdi. Evs ve Hazrec kabîleleri toplanıp Sa'd bin Ubâdeye bî'at etmek istediklerini gördüler. Sa'd "radıyallahü anh" hasta yatıyordu. Çok kalabalık vardı. Ebû Bekre dediler ki, bizden bir halîfe olsun, sizden bir halîfe olsun! Ebû Bekr-i Sıddîk "radıyallahü anh" âyet-i kerîmeler okuyarak uzun nasîhat verdi. Ensârı medh etdi. (İmâm, Kureyşden olur) hadîs-i şerîfini okuyup, (Kureyşden birini halîfe yapalım. Siz Resûl yanında nasıl kıymetli idi iseniz, onun yanında da öyle muhterem olursunuz. Ben Eshâbdan iki kişiyi seçdim. İkisi de Kureyşin asîlzâdeleridir. Birisi Ömer, bi­risi Alîdir) dedi. Ensâr, Alîye "radıyallahü anh" bî'at etmek istedi. Ömer, yine karışıklık çıkmasından korkarak, (Yâ Ebâ Bekr! Sen Kureyşdensin! Elini uzat, sana bî'at edelim) dedi. Ebû Bekr, (Sen uzat, sana bî'at edelim) dedi. Ömer, Ebû Bekrin elini çekip bî'at etdi. Ensâr da, bunu görünce, hepsi, Ebû Bekre bî'at etdiler. Ensârın Sa'd bin Ubâdeye bî'at edecekleri haberi Medîneye yayılmışdı. Bütün Eshâb toplanıp, buna karşı koymak üzere yürüdü. Ömer "radıyallahü anh", önlerine geçip, (Ey halk! Gelin Peygamber aleyhisselâmın halîfesine bî'at edin!) diye bağırdı. O gün, bütün Medîne ehâlisi, hazret-i Ebû Bekre "radıyallahü teâlâ anh" bî'at etdi. Böylece büyük bir ayrılığın önüne geçilmiş oldu. Hazret-i Alî, Hasen ve Hüseyn "radıyallahü anhüm", Ehl-i beyti ta'ziye ile meşgûl olduklarından, yalnız bu üçü, o gün bî'at edemeyip, sonradan bî'at etdiler.

Ertesi salı günü, Eshâb mescidde toplandı. Ömer "radıyallahü anh" minbere çıkıp, (Ey Eshâb-ı kirâm! Allahü teâlâya şükr edin ki, sizi, en efdaliniz olan Ebû Bekrin etrâfında topladı. Bî'at etmiyen kaldı ise bî'at etsin!) dedi. Sonra hazret-i Ebû Bekr-i Sıddîk dedi ki, (Ey halk! Biliniz ki, ben bu işi, Eshâb arasında ikilik olma­mak, kan dökülmemek için kabûl etdim. Ben de, sizin gibi bir in­sanım. İnsan yanılır. Yanılmadığım zemân, Allahü teâlâya şükr edin. Yanılınca, bana doğruyu gösterin! Ben, Allahü teâlâya itâ'at etdiğim müddetçe, siz de, bana itâ'at edin. Ben, itâ'atdan çıkarsam, siz de bana itâ'at etmeyin! Şimdi Peygamberimizin "aleyhisselâm" hizmetini görelim. Onun hakkını ödiyelim. Yıkayalım, nemâzını kılalım ve kabr-i şerîfine koyalım) dedi. Minberden inip, Resûl aleyhisselâmın hânesine geldi. Ridâyı açıp, mubârek yüzü­nü kokladı. Mubârek yüzünden ve saçından, misk kokusu duydu.

Yüzünü, mubârek yüzüne koyup (Anam, babam sana fedâ olsun, diri iken de, ölü iken de, ne güzel kokuyorsun!) dedi. Sonra, (Resûl aleyhisselâmdan işitdim ki (Beni, Ehl-i beytim yıkasın!) buyurmuşdu) deyip, (Abbâs ve Alî "radıyallahü anhümâ" yıkasınlar) de­di. Abbâs, oğlu Fadl ile berâber geldi. Hazret-i Alî dahî geldi. Ha­lîfe (Yâ Alî, Resûlullahı sen yıka) dedi. Resûlullahın hizmetçisi Üsâmeye de, onlara hizmet et dedi. Kendisi, Eshâb-ı kirâm ile ka­pıda bekledi. Ensârdan Evs bin Havlîyi "radıyallahü anh" de, yar­dım için içeri sokdu. Gömleği içinde yıkayıp, üç beyâz kefene sar­dılar. Buhurladılar. Ebû Talha kabr kazdı. Kabrin yeri neresi olsun diye uyuşamadılar. Hazret-i Ebû Bekr "radıyallahü anh" buyurdu ki, ben Resûlullahdan "sallallahü teâlâ aleyhi ve sellem" işitdim ki, (Peygamberler vefât etdikleri yere defn olunur) buyurmuşdu. Ya­tağı kaldırıp, o yer kazıldı. Resûlullahı kabr-i şerîfin kenârına koy­dular. Eshâbı, bölük bölük gelip, imâmsız, nemâzını kıldılar. Nemâz gece yarısına kadar devâm etdi. Gece yarısı, kabr-i şerîfe koydular. Çarşamba gecesi idi. Resûlullah "sallallahü aleyhi ve sellem" pazartesi günü vefât eyledi. Dünyâyı teşrîfleri de pazartesi günü idi. Onaltı yaşında iken, Hacer-i esved taşını da Kâ'be dıvârına pazartesi günü koymuşdu. Hicretde, Mekkeden pazartesi gü­nü çıkmışdı. Medîneye de, pazartesi günü gelmişdi.

Defnden üç gün sonra, hazret-i Ebû Bekr, (Resûl aleyhisselâm, sizi Üsâmenin emrinde gazâya göndermişdi. Hasta olunca, o iş ya­pılamadı. Herşeyden önce, bu emri yerine getirmeliyiz! Bu işde gevşek davranmayın! Gazâya hâzır olun) diye emr buyurdu. Eshâbı harbe hâzırladı. O zemân Üsâme yirmiiki yaşında idi. Arabistân çöllerinde isyân çıkdığı işitildi. Eshâb, (Üsâmenin emrinde gitmiyelim. Âsîler Medîneye gelip halîfeyi öldürür) dediler ve çok uğraşdılar ise de, hazret-i Ebû Bekr, (Resûlullahın emrini, her ne behâsına olursa olsun yapacağız ve Resûlullahın beğendiği kumanda­nı ben değişdiremem) dedi. Üsâme at üzerinde, halîfe ve Eshâb yürüyerek, Medîneden dışarı çıkdılar. Halîfe, Eshâba vedâ' eder­ken (Size birinci nasîhatim. Üsâmeye itâ'at etmenizdir) buyurdu. (Şâmdaki râhibeleri, çocukları, kadınları öldürmeyin) dedi. Üsâ­meye dönerek (Resûlullahın emr etdiği yere git! Sonra Şâma var) dedi. Üsâme, Huzâ'a kabîlesine gidip, mürtedleri öldürdü. Zafer ile, kırk gün sonra, Medîneye döndü.

Arabistân halkı dinden çıkdı, mürted oldu. Halîfe, mürtedleri terbiyeye, Hâlid bin Velîdi gönderdi. Hâlid, mürtedlerin elebaşlarını perişân etdi. Kurtulanlar tekrâr îmâna geldi. Halîfe, zekât me'mûrlarını tekrâr, zekât toplamağa gönderdi. Benî Temîm kabîlesi büyüklerinden Mâlik bin Nüveyreyi, Resûlullah "sallallahü aleyhi ve sellem" Benî Hanzala kabilesinin zekâtlarını toplamağa me'mûr etmişdi. Mâlikin aşîreti, Ebû Bekre bî'at edip zekâtlarını gönderdiler. Sicâh bin Hâris adında bir hıristiyân kadın, Mûsuldan Hicâza gelip, peygamber olduğunu iddi'â etdi. Sicâh, Mâliki kendi dînine da'vet etdi. Mâlik, senin için harb ederim. Fekat, dînine gir­mek için bir müddet düşüneyim dedi. Sicâh, ertesi sabâh bana Rabbimden vahy geldi ki, Benî Temimden, bana inanmıyanlar ile harb edeceksin dedi. Mâlik, harb edip gâlip geldi. Çok müslimânı öldürdü ve çok kimsenin Sicâha inanmasına sebeb oldu. Sicâh kuv­vetlenip, Müseylemetülkezzâba yardım için Yemene gitdi. Hâlid, halîfeden emr almadan, Mâlik üzerine yürüdü. Mâlik zekâtlarını Hâlide gönderdi. Hâlid, kabûl edip, Halîfeye bildirdi. Halîfe emr gönderip, ezân sesi işitilen köylere birşey yapma dedi. Suvâriler, Mâliki yakalayıp getirdi ve ezân sesi işitmedik dedi. Ebû Katâde "radıyallahü anh" ben işitdim dedi. Hâlid: Niçin Sicâha tâbi' ol­dun? dedi. Mâlik, onunla sulh etdim. Dînine girmedim dedi. Fekat, Peygamberimizi söylerken, yanılarak sizin sâhibiniz şöyle demişdi deyince, Hâlid "radıyallahü teâlâ anh" kızıp, ey köpek! Bizim Pey­gamberimiz de, sizin Peygamberiniz değil mi? Sen münâfıksın. Sicâha uymuşsun! Onun için, çok müslimân öldürdün dedi ve boynu­nu vurdurdu. Ebû Katâde, bu işi beğenmeyip, Medîneye geldi. Hazret-i Ömere anlatdı. Ömer "radıyallahü anh" halîfeye gidip, (Hâlid zulm ile müslimânları öldürmüş. Hâlidi çağır cezâsını ver!) dedi. Halîfe de (Yâ Ömer! Resûlullah "sallallahü aleyhi ve sel­lem", Hâlid için (Hâlid, Allahın kılıncıdır) buyurdu. Ona nasıl darılayım) dedi. Mâlikin kardeşi gelip, kardeşim müslimân idi. Sana bî'at etmişdi. Hâlidden kardeşimin kanını isterim dedi. Halîfe, Hâlidi çağırdı. Ömer, Hâlidi görünce, yakasına yapışıp, oklarını alıp parçaladı ve (Allahdan korkmaz mısın? Bir müslimânı öldürmüş­sün) dedi. Halîfe sorunca, Hâlid dedi ki, (Ey Halîfe! Resûlullahın (Hâlid, Allahın kılıncıdır) buyurduğunu işitmedin mi?) Billâhi işitdim deyince, Hâlid, Allahın kılıncı, yalnız kâfir veyâ münâfık boy­nunu vurur dedi. Halîfe, doğru söylüyorsun, haydi vazîfen başına git buyurdu. Ömer "radıyallahü anh" Hâlidin kurtulduğunu işitin­ce, üzüldü. Taberînin yazısı, burada temâm oldu.

Kaynak: Eshab-ı Kirâm Kitabı, Sayfa: 114-117

Makaleyi paylaş